Πλησιάζοντας σιγά-σιγά προς τις αυτοδιοικητικές εκλογές του ερχόμενου Μαΐου, γινόμαστε πλέον, σχεδόν καθημερινά, μάρτυρες της ενεργοποίησης των υποψηφίων Δημάρχων και Περιφερειαρχών στην περιοχή μας.
Εστιάζοντας στον σημαντικό ρόλο που θα κληθεί να παίξει η Τοπική Αυτοδιοίκηση του Α΄ και Β΄ βαθμού στην επόμενη πενταετία, ας δούμε κάποια σημεία ιδιαίτερου ενδιαφέροντος που αφορούν εμάς τους πολίτες-ψηφοφόρους που θα κληθούμε σε λίγο καιρό να αποφασίσουμε και να επιλέξουμε αυτές τις Αιρετές Δημοτικές και Περιφερειακές μας διοικήσεις.
Ως πολίτες-ψηφοφόροι διαθέτουμε αρκετή ελευθερία σχετικά με τις επιλογές μας, που επηρεάζουν το αυτοδιοικητικό πολιτικό σύστημα και τις αποφάσεις του, καθορίζοντας σε σημαντικό βαθμό το οικονομικό, κοινωνικό, πολιτισμικό και οικολογικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε. Μαζί με τις επιλογές μας όμως θα πρέπει να αναλαμβάνουμε και την ατομική ευθύνη που αυτές επισύρουν.
Σε πρώτο επίπεδο, η πολιτική μας ευθύνη αφορά τις επιλογές μας για την αντιπροσώπευσή μας στο πλαίσιο της δημοκρατίας, μέσω της ψήφου μας στις εκλογές των αιρετών οργάνων της δημοτικής και περιφερειακής διακυβέρνησης. Οι επιλογές αυτές, για να είναι σωστές, δηλαδή για να εξυπηρετούν το μακροπρόθεσμο συμφέρον μας ως πολίτες του Δήμου και της Περιφέρειάς μας, προϋποθέτουν την κριτική σκέψη και τη λήψη αποφάσεων με συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης των παρατάξεων, των προσώπων και των πολιτικών προτάσεων που αυτοί εκφράζουν, πιστεύουν, έχουν τη βούληση και την ικανότητα να συμβάλλουν στην υλοποίησή τους.
Σε δεύτερο επίπεδο, η πολιτική μας ευθύνη αφορά στις στάσεις και στις συμπεριφορές μας ως πολίτες και μέλη της κοινωνίας απέναντι σε κρίσιμα ζητήματα, όπως, για παράδειγμα, η τήρηση των νόμων, ο σεβασμός των βασικών δικαιωμάτων των άλλων, η κοινωνική αλληλεγγύη, η κοινωνική δικαιοσύνη, ο σεβασμός του περιβάλλοντος και του πολιτισμού, η πρόοδος και η ανάπτυξη του Δήμου και της Περιφέρειάς μας.
Για να ανταποκριθούμε με επιτυχία στην πολιτική μας ευθύνη, υπάρχουν κάποιες βασικές προϋποθέσεις. Η πρώτη είναι η βούλησή μας να αναλάβουμε αυτή την ευθύνη. Η δεύτερη αφορά την ανάπτυξη ενός γνωστικού και ιδεολογικού υπόβαθρου, που απαιτείται προκειμένου να παρατηρούμε, να εξηγούμε, να κρίνουμε και να αξιολογούμε – ανεξάρτητα από την πολιτική προπαγάνδα και το πολιτικό μάρκετινγκ – τα πολιτικά, τα οικονομικά και τα κοινωνικά φαινόμενα. Μόνον έτσι μπορούμε να κάνουμε σωστές πολιτικές επιλογές ώστε να ανταποκρινόμαστε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην πολιτική μας ευθύνη. Αυτές οι δύο προϋποθέσεις οδηγούν στο να μην παραιτούμαστε, αλλά να συμμετέχουμε, να είμαστε ενεργοί πολίτες, να διεκδικούμε τα δικαιώματά μας για έναν καλύτερο κόσμο, για εμάς και για τις μελλοντικές γενιές, και να επηρεάζουμε τις τοπικές και περιφερειακές πολιτικές αποφάσεις προς την επιθυμητή κατεύθυνση.
Ακολουθώντας σταθερά μια πορεία δεκαετιών σήμερα έχουμε φτάσει σε μια οικονομική και πολιτική χρεοκοπία η οποία έχει κάνει αισθητή την παρουσία της σε όλες τις βαθμίδες της κοινωνικής πυραμίδας της πόλης μας, της Περιφέρειάς μας και της χώρας μας.
Βασικό πρωτογενές αίτιο ήταν το τεράστιο έλλειμμα αρχών του πολιτικού μας συστήματος, το οποίο λειτούργησε και άσκησε εξουσία στη βάση των πελατειακών σχέσεων, του πολιτικού αμοραλισμού και του μακιαβελισμού. Αντί για την αξία της εντιμότητας, της ειλικρίνειας, της ευθύτητας, της διαφάνειας, της συνέπειας λόγων και πράξεων, της τήρησης των υποσχέσεων, της ανάληψης των ευθυνών και της δικαιοσύνης, κυριάρχησαν οι αξίες της ανεντιμότητας, της διαπλοκής, της ανευθυνότητας, της πονηριάς, της αλαζονείας, της δημαγωγίας, του λαϊκισμού. Αντί για την αξία της αποτελεσματικότητας και της ανταγωνιστικότητας, κυριάρχησαν το ρουσφέτι, η αναξιοκρατία, η σπατάλη και η εφήμερη κατανάλωση. Αυτός ο πολιτικός αμοραλισμός του πολιτικού συστήματος ήταν επόμενο να μεταδοθεί, ή ακόμη και να επιβληθεί, στους πολίτες, αφού κριτήρια αξιολόγησης και επιλογής των πολιτικών δεν ήταν η ακεραιότητα και η ικανότητα, αλλά η βραχυπρόθεσμη εξυπηρέτηση των ατομικών μικροσυμφερόντων.
Επιπλέον, η σημερινή κατάσταση έχει ως αίτιο και την έλλειψη αξιοκρατίας και ικανοτήτων όλων όσοι διαχειρίστηκαν τα κοινά. Κρίσιμες θέσεις στελεχώθηκαν με ανθρώπους με αποτυχημένες ή μέτριες καριέρες ή και με ανεπάγγελτους. Με ανθρώπους που είχαν κομματικές ή άλλες διασυνδέσεις ή με άλλους που αναδείχτηκαν λόγω πολιτικού μάρκετινγκ, χωρίς να διαθέτουν επαγγελματισμό και, κυρίως, χωρίς διοικητικές και ηγετικές ικανότητες, χωρίς χαρακτήρα και αξίες. Ανθρώπους για τους οποίους η πολιτική είναι επάγγελμα και μέσο εξουσίας, διασημότητας, πλουτισμού και life-style.
Στόχος μας λοιπόν, ως πολίτες-ψηφοφόροι είναι, αποφεύγοντας τα ίδια λάθη στο μέλλον, και κάνοντας σωστές πολιτικές επιλογές, να ανταποκριθούμε καλύτερα στην πολιτική μας ευθύνη και να συμβάλλουμε στην πρόοδο και την ευημερία της γειτονιάς μας, της πόλης μας, του Δήμου μας και της Περιφέρειάς μας. Ιδίως στην παρούσα συγκυρία χρειάζονται οι σωστές επιλογές οι οποίες θα βοηθήσουν τις τοπικές και περιφερειακές κοινωνίες να αντιμετωπίσουν, στα πλαίσια των δυνατοτήτων τους, τα μεγάλα προβλήματα στην παιδεία, την υγεία, στην κοινωνική πρόνοια, στον πολιτισμό, στην οικολογία κλπ. Η όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων θα εξαρτηθεί σημαντικά από τις δικές μας πολιτικές επιλογές, από τη δική μας συμμετοχή, συμβολή και διεκδίκηση.